Türkiye‘nin, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri için 14 Mayıs’ta sandığa gideceği çabucak hemen mutlaklık kazandı. Cumhuriyet tarihinin en kritik seçimlerinden biri olarak görülen ve dört aydan az bir mühlet kalan, seçim öncesinde olabilecek bütün ihtimalleri sıralayan ekonomistler, kısa vadeli siyaset belirsizliğinin yaratacağı piyasa oynaklığı ihtimaline dikkat çekiyor. Ekonomistlere nazaran finansal piyasalardaki dengesizlikler 14 Mayıs’a kadar derinleşerek devam edecek. TL’de gerçek yarar potansiyeli olarak ise yatırımcının gözünde borsa tekrar ön planda olacak. Fakat borsada oynaklık daha da artacak. Ekonomist Güldem Atabay, TL ve tahvil faizleri üzerindeki yapay baskının süreceğini ve kamu harcamalarının artacağına işaret ederken, “Mevcut iktidarın “yeter ki iktidarda kalıp nimetlerini koruyalım, seçimden sonrası tufan’ yaklaşımı ekonomik olarak devrede kalmaya devam edecek” sözlerini kullandı.
SERMAYE DENETİMLERİ ARTAR
Hisse senedi piyasalarında seçim meçhullüğü nedeniyle aşağı istikametli bir baskı oluştuğunu belirten Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir de, iktidarın seçime kadar borsada aşağı bir hareketin olmasını istemeyeceğini düşünüyor, lakin var olan belirsizlik nedeniyle hem borsada hem de döviz piyasalarında oynaklığın artacağını belirtiyor. Atabay, seçimden sonra iktidar değişmezse sermaye denetimlerinin artacağını, TL’nin dolara karşı 25-30 bandına kadar gidebileceğini ve çoklu kur devrinin başlayabileceğini savundu. Oğuz Demir ise iktidarın seçimi kazanmasının birebir vakitte mevcut iktisat siyasetinin halk tarafından onaylandığı manasına geleceğini söyledi.
Akılcı siyasetlerle sermaye döner
İktidarın değişmesi halinde birinci olarak Türkiye iktisadında büyük dengesizlikler yaratan çok negatif gerçek faizden çıkılacağını ve faizin kademeli olarak tahminen yüzde 25-30 aralığına artacağını öngören Ekonomist Güldem Atabay, şöyle devam etti: “Değişimin getireceği akılcı makroekonomik siyasetler ve güzelleşen beklentiler iktisatta sermaye girişinin artması ile rahatlama alanı açacak. Dolar kurunun 22 lira civarında doğal olarak istikrarlı bir seyre bürünmesi, 2023 sonunda tüketici enflasyonunun yüzde 30-35 bandına gerilemesi, 2024 sonunda da yüzde 15-20 aralığına inmesi mümkün” dedi.
Yeni modelin olumlu sonuçlarını göremedik
Sabancı Holding Finansal Hizmetler Grup Başkanı Haluk Dinçer, özel şirketleri bu yıl bekleyen riskleri; seçim meçhullüğü, kurlar ve global iktisattan kaynaklanan riskler olarak sıraladı. Bloomberg HT yayınına katılan Dinçer, “Türkiye ekonomik modeli var ancak bunun olumlu sonuçlarını maalesef daha göremedik. Enflasyonda çok büyük bir artış gördük. Kurlar tarafında da bir olumsuzluk var. TL çok kıymetsiz hale geldi. Bir enflasyon var bir de bizlerin bu enflasyonun ötesinde döviz cinsinden alım gücünde muazzam bir gerileme var. Mevduat negatif gerçek faizler uygulandı. Burada önemli servet kayıpları oldu, bunun da tesirlerini yıllar içerisinde göreceğiz” dedi.
Türkiye seçim ekonomisini taşıyamaz
Eski Devlet Bakanı ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işın Çelebi ise, Türkiye iktisadının seçime dönük kararları uzun mühlet taşıyamayacağını, mayıs ayından sonra haziran prestijiyle yeni bir bütçe oluşturulup, yeni bir iktisat siyasetine geçilmesi gerekeceğini savundu. Çelebi, bir televizyon programında yaptığı değerlendirmede, matematiksel baz tesiri ile enflasyonun evvel yüzde 50’lere akabinde yüzde 40’lara düşeceğini ancak hayat pahalılığının artarak devam edeceğini belirterek, “Seçimden sonra birinci öncelik enflasyonla uğraş olacak. Bunun için de daraltıcı para siyasetine geçilmeli ve üretim verimliliği artırılmalı” dedi.